07/12/2007

Nadiya Benmuhub, Asefru Tufunast igujilen

Nadiya Benmuhub

Tufunast igujilen, HCA 2007



Teneq temγart n jida

Tebda-tt-id s macahu

‘Ahaw zzit-d a tarwa

Cfiγ-as tebda tekku

γef tfunast taqsiḍṭ n wass-a

Tewwi-tt-id am usefru

Nemlal-d ad nsel i lmeεna

Tasekla akken i tetteddu

Tagi d taqsiḍṭ igujilen

Ad wen-tt-id bduγ si rrif

Mi ten-id-teğğa yemma-tsen

Qqimen-d wan lif

A Rebbi ili yid-sen

Ma ulac ad ten-yeddem wasif

Nedheγ γurek assiten

Ad tekfu

Temεict n bessif

Ula d yiwen ur t-γaen

Baba-tsen yeffeγ-it nnif

Tafunast i ten-yessuṭḍen

Tiyita-s tewwe-iten s adif

Seg wayen yeran yid-sen

Anta tin ur ten-neṭṭif

…….asefru mazal yettlkemmil

06/12/2007

Saεid Iεemrac, Tasnaεreft

Saεid Iεemrac


Seg wedlis Timenna , HCA 2007


Tasnaεreft


Tasnaεreft serreḥ-aγ

Nekni d arraw n tlelli

Taktabt εzizen

Fell-am ad neγli

Amrig ad t-refden

Warraw-im d tirni

Adrar n ğerğer εlayen

Γer-s ad nali

Ad nemyuṭṭaf ifassen

Γer tdukli

Aql-aγ nettrağu

Ad neṭṭqen igugamen

Tidet tetteddu

Ad tt-walin iderγalen

Ur aγ-ttament ara

Ur aγ-ttabaεet ara

Nekni seg wid yedrerwcen

26/11/2007

Afir

seg wedlis : Agraw amectuḥ n wawalen n tsekla, Muḥend Akli Salḥi HCA 2006

D tayunt gar tayunin yessudusen asefru. Di tira, tayunt-agi, tettwaru iman-is s yiwen ucerriḍ. Taggayt n yefyar (i yesdukel wakat neγ tesdukel tmeγrut), tettak-d taseddart; taggayt n tseddarin tettak-d asefru.

S umata llant snat n tmuγliwin i d-yessefhamen d acu i d afir.

Tamezwarut, teqqar-d: akken ad yili wafer yessefk ad t-id-iqabel wafer nniḍen. Meḥsub, ur yezmir ara ad yili yiwen wafer iman-is (xerṣum ad ilin sin yefyar).

Ma d tamuγli tis snat, afir γer-s d ini yeṭṭafaren yiwen uzenziγ (lqaleb) n wakat.

Di teqbaylit, llan sin leṣnaf n yefyar. Afir aḥerfi d wafer uddis. Yettuneḥsab wafer d aḥerfi mi ara yili yemmed mebla ma yefreq d iḥricen:

Lekdeb yurew-d lbaṭel

Lbaṭel d baba-s n lxuf

Lxuf yurew-d tirrugza

Tirrugza tγleb-iten yakk

Tirrugza tesεa-d tidett

Tidett m’a taweḍ lḥedd-is

A d-tesεu lekdeb d mmi-s

Lekdeb yurew-d lbaṭel

Tirrugza teγleb-iten yak

Akka i la tberren ddunit

(D tikkist seg si lekdeb γer tidett, Lunis Ait Menguellat)

Ma d afir uddis, yebda d iḥricen; yettusemma yebna γef sin neγ tlata yeḥricen.

Ul-iw gzem-it, celleḥ-it ḍegger-it s aman.

Ma d rruḥ-iw, ddem-it uqbel lawan.

Ad steεfuγ, ad ḥluγ seg yir aṭṭan.

Ur ttrağuγ, a ttrejrijeγ deg uḍan.

Ur ttrağuγ, deg wayen yeggulen ur d-iban.

Seg-m ad ḥluγ, ad zedγeγ gar iẓekwan.

(D tikkist seg Ul-iw gezm-it, Lounes Matoub)

Afir ilelli

seg wedlis : Agraw amectuḥ n wawalen n tsekla, Muḥend Akli Salḥi HCA 2006


Qqaren γef yifyar d illeliyen mi ara yesεu yal yiwen deg-sen akat iman-is neγ mi ara mgaraden yefyar n yiwen usefru deg lebni n tkatit-nsen. Meḥsub, ur teqid ara tkatit n yifyar n yiwen usefru s ilugan n wensay n tmedyazt. Tuddsa n ṣṣenf-agi n isefra, tettili-d kan s unamek neγ s unya n yefyar (neγ di sin).


Megreγ-d tirga

Deg wallen

Deg wawal

Yuẓamen

A d-ilal

Wayen

Ur nelli


Ugmeγ-d imeṭṭi

Semmeden

Adal

Yucafen

Γef uslaḍ

La yettali


Mmugreγ-d ifeṭṭiwjen

S yimi-w

La d-susufen

Yeγli-d fell-i yigenni

Lhacene Ziani


Tijeğğigin n wawal

Tizrigin Le Grenier Montreal 2005


D acu akka


Yal wa taεkemt i yεebba

Izzuγur deg-s am yefker

Wiyiḍ ur ten-iḥuz’ ara

Yalwa i s-yehwan

A t-iẓer


D acu akka i yexdem ufellaḥ

Deg lexla yerwa amenṭer

Yečča waγẓaẓ d uleḥlaḥ

Lmeḥna izmer-as ṣber


D acu akka i yesruḥ umertaḥ

Irwa iḍes d wesxerxer

Deg zenqan ittenderwaḥ

Tilufa-s akk d askeεrer


D acu akka i yxuṣṣen amecḥaḥ

Ala tawant d uqeṣṣer

Deg tama-s ulac smaḥ

D tarwiḥt-is kan i y-zeyyer


D acu i d-iṣṣaḥen ameddaḥ

Tawwurt yufa a tt-idemmer

Asmi akken ay bḍan lerbaḥ

Nnan-as kečči ẓemmer


D acu akka yelḥeq uberraḥ

D win yugin ad iẓer

Asmi i yuγal d abeḥbaḥ

Ifuk fell-as usberber


D acu akka i yuγen ageswaḥ

Akken i d-tusa a tt-imager

Ul-is meskin d amaččaḥ

Alama yefna laεmer

24/11/2007

Linda Koudache


Ad d-ḥkuγ taqbaylit

Linda Koudache, Lliγ uqbel ad iliγ


Ddunit-im d aceṭṭiḍ n rruḥ-iw

Azeṭṭa yerqem s usefru

Lqima-m sennig wallen-iw

Yettidir umdan iceffu


Laεtab-im refdeγ-t γef uqerruy-iw

Tiziri tellem asefru

Tiγri-m tekka-d seg wul-iw

Tewwi-d lehna deg unebdu


Tilelli-m d iṭij n rruḥ-iw

Aḥelles n tamaziγt ur yettnuzu

Nnif-im d taεessabt γef uqerruy-iw

Tafsut n lfeṭṭa ad d-teddu


Tidi-m smareγ-tt γef umezruy-m

Zzman fell-am ad yecfu

Fatma n Sumer, n At Mensur, Dihya

Tara n tlelli teṭṭerḍeq d ccetla


Nekk d kemm

Nekk d nettat

Nekk d nekk

D tameṭṭut taqbaylit nekk…

Remḍan At Mensur

Agani


Ddiγ d imnejli iẓuran

Ur newzin anda tebla.

Qqwleγ d lεarḍ igwerdan,

Am aydi i tehba tusda.

Immar ddehn ur iksan,

Di lberka n ttmergida

- - -

ččiγ asfel ad ttuγ,

Imeṭṭi f umayeg irγa.

Nek d ddehn-iw d amennuγ,

Ssedhaγ ccib s snitra.

εazrayen, ma ad as ḥkuγ,

Ad izmumeg ma irfa.

- - -

Ay asmi tedbeγ tasaft,

Issef inta, yeblis iḍṣa.

A nneγ-im a tamextaft,

F tseṭṭa nnegr istaεfa.

Ay i tga tgwenza tamsabt,

ččiγ abelluḍ iεṣa.

23/11/2007

Smaεil Σebdenbi


A d-nuγal s tedrut yeffren igarawen,
Yessusmen acḥal aya.

A d-nemmir d asif iseyyxen,
Yewwin yid-s tiẓegwa.

A neqleε tilas-nnsen sersen,
I tikli n tlelli-nneγ.

A d-nuγal…

A d-nnuγal s yifassen-nneγ yefflen,
S tayri d tussna.

Mačči s tebratt yerkan iẓekkan,
Iteẓẓun kan taggara.

A d-neffeγ seg yid berriken,
D itran n ureγ.

A d-nuγal…

A d-nuγal s abrid-nneγ nejren,
Wid imeslen tamurt-a.

A naru akk ayen yeḍran,
Ticraḍ yeγzan tawenza.

Seg waluḍ n tegrest yezrin,
A d-teğğuğeg tafrara-nneγ.

A d-nuγal…
A d-nuγal…
A d-nuγal…

Brahim Tazaγart



Awal

Nniγ awal
Yuγal d asefru
Yedbed γef tquqac n yidurar
Yendeh yessawal
Γef lehu
Iεedda-d useggaḍ
Iγil-it d iḥiqel
Yekref-as tagecrirt
Yewwet-it s lewjeh
Σerḍeγ ad rewleγ
Ufiγ-d iman-iw
Deg snasel.

Faṭma Lkuca

Ay axxam sebγeγ deg yiḍ
Ur iyi-tekkiseḍ asemmiḍ
Γas medlent akk tewwura
S lferḥ i k-bniγ tezriḍ
Nekk ḥurbeγ ammer ad teγliḍ
Ur iyi-tgiḍ laεnaya
Nekkini seg wid tenγiḍ
Ttar-iw ad ak-yeqqel azekka
I wul-iw ad kkseγ llγiḍ
Tirγi-s ad k-tesseḥreq merra
Si lbeεd deg-k ad ttwaliγ
Fell-i ad tfak ccedda

Ay axxam sebγeγ deg yiḍ
Ur iyi-tekkiseḍ asemmiḍ
Ur-iyi-tḥuddeḍ seg yemcumen
Acḥal n lesnin nekk d anadi
Lehna γer γur-k ur tt-ufiγ
ḥala ccwal iyi-d-isaḥen
Σemmdeγ akin ad nnejliγ
Γer wayeḍ γur-s ad illiγ
Ahat ad ldint wallen

Remḍan Σebdenbi

Cnut

Cnut ay inaẓuren
Ur ttcuḥḥut i teγri

Cnut γef widen iruḥen
Γaben fell-aγ war lebγi

Cnut γef wid i d-yeqqimen
D usirem ad yennerni

Cnut γef tmurt yeddren
Tekna qrib i teγli

Tekna s lebγi n widen
Yeggulen ad awḍen s iswi

Mgal widen tt-yesserγen
Rrehba deg zal qayli

Mgal kra tt-inekren
Akken ad werten nutni

Mgal atmaten tt-ixedεen
D widen yerẓan tadukli

Cnut ay inaẓuren
Tarum akken a d-nemmekti

22/11/2007

Ğamal Saadi

Yir tameddit


Ṭṭfeγ-as addud i tikti tgguma ad tilli
Deg allaγ-iw ttadren-t ttalin-t
Yella kra i yinessren
Ansa nekka d assawen
D Aqbu neγ d at yIraten
neffeγ abrid, ur neffiγ ara abrid?
ixf-is andalat, wissen m''ad d-innunet
yella kra i γinessren
issurifen, uguren
tinekkriwin, iγelluyen
tikli tella, aggwaḍ ur yelli
ad as d-nales s wadda
yella kra i γinessren
melmi, aniwi, i tmussni?
nzzarb-itt-id fellaγ
d imazzuciyen, d issadiyen i nella
nsentay isegnan degneγ
d awezγi w''ara d-yinnin nuḍen
nekkni yella kra i γinessren
akal si n-ga ur yefṛiz ara
anaqel ur t-nessin ara
nderγel, nbehba, nḥemmel aya?
yella kra i yinessren
deg allaγ-iw ttallin-t ttadren-t
tikti yuεr-as waddud tikkelta
uggadeγ ad t-mmet ur tt-nwala
ad d-tawweḍ tmeddit nneγ s lmγawla
imiren ad as nnini, aziγ
yella kra i γinessren, imi γ-teḍra akka!

Malek ḤUD

Iles

Yettuγaḍ yiles deg yimi
Yeqqim yeṭṭili
Ur yezmir ad d-yin' awal

Deffir wuglan yedduri
Yerra-tt i tguni
Ayen yeffer d izumal

Imetman ḥaca nutni
Aksum -is yelwi
Yeγli d amγar ur yuklal

Ay acedluḥ azeggaγ
Yiggas ad k- seggeγ
Ad k- degreγ i wuccanen

Lbaṭel mi ara t-ẓreγ
ṭerḍeγ ad d-neṭqeγ
Tεuggneḍ fukken imeslayen

Teẓriḍ diri ma ssusmeγ
Tebγiḍ ad qebleγ
Amrar s amgerḍ n watmaten .

Aḥeq iles yettwakeblen
D wallaγ yiraden
D tamdelt f uẓekka ard tekkes

Ad nẓer at laxert yeddren
Aglim f iγessan
Ifassen refden iles

Aten aya ulin-d d asawen
Agdud ad t-muqlen
Walan-t d azeqqur ires.




Zerriεa-s teγli ar wakal
Issemγi ard d-ilal
Iles-is ur ikerri ad yiγzif

G tfeqlujt tagmat tikal
Ar lḥeqq tmal
Teggul ad tekkes aγilif

Ass ad d-igrin d amellal
Ad ifak ccwal
Iles ad s-d-yuγal nnif .
Tazmalt ass n 17.01.1981

Σabdella Σarkub


Tikerkas

A yiṭij yesseknafen,

A yasemmiḍ igezzmen



A times itetten,

A yaman yessidiren



A widak ixeddεen,

A widak yettagaden



D acu i-γ-yuγen

D acu ur γ-nuγ ara



Ayenni γ-d-qqaren

D ayen ss ur numin ara



Ayenni ss ur numin ara

Inṭeḍ-aγ ur yekkis ara


...................



Nadit…walit ...

Nadit walit

Nadit deg yidles-nwen

Ḍillet γef wiyaḍ

Ḥizet aclim f uferka

Mmelt-tt i yimelsa



Nadit…walit



Ddut d umussnaw

Ddut d umaru

D unaẓur, d umazray



Seqsit...muqlet...nadit...



Nadit di tira...di tmussni

Di tẓuri…deg umezruy



Sbeddet yis-s idles-nwen



Tamuγli γer zdat d lwağeb

Tamuγli γer deffir d aḥezzeb

Asnerni n tmussniwin d ameyyez

Acebbeḥ n tmuγliwin d ddheb



Tamuγli-nneγ γer udrar

Tamuγli-nnsen d asawen

Tamuγli-nneγ γer udrar

Γas akken kkawen ifadden

Tamuγli-nnsen d asawen

Nutni d abrid-a i fernen



Muqlet…nadit…

Tidet attan deg yidles

Tamussni attan deg yidels

Lefhama attan deg yidles

Muqlet…nadit…

Ddunit tebna γef yidles



Anda-k a leεqel ?

Si teglest ar ass-a

Seg azermezruy ar ass-a

D idles I isbedden timura

Essaid Ait Maamar


I kečč ay Azwaw

Aha ddu neγ teddiḍ, ttu ulac d ayen ur nelli !

Yerra-k i tuṭṭfa n lḥiḍ, dadda-k ğeḥḥa n yiḍelli.

Lsas s waḍu i tessuliḍ, ssqef ur tugadeḍ ad yeγli.

Tessiγzifeḍ tilin i yiḍ, ass d awezγi ad yeflali.

A takurt yennḍen s lxiḍ, tindac-im ur tent-yettwali.


Ur telli imi-k ffer tuγmas, γas rkant-ak ad afgent !

Lqut n tizeṭ d amessas, lehhu allen-ik γuṛ-s ur welhent.

Din din teqleḍ d ameγnas, allaγ-ik lkaγeḍ-is ḍebbεen-t.

Qqaṛen-ak yella uεessas, anef i wiyaḍ ma xedεen-t.

A win i γef ur yettali wass, nnger-ik yexten bubben-t.



Tadṣa d unecṛeḥ deg-k γunzan, acku tgiḍ i tḥila ccan.

Ssedhan-k mi d-ak-cnan, s ujewwed ul-ik i k-t-ččan.

Yak d iman-ik i k-yerran, tesḥerceḍ γer γuṛ-k uccen.

Lemmer tedfireḍ afennan, ulac anwa a k-iγaccen.

Rrnu-ten wigi k-yernan, γas akken ad cuffen ad feccen!


Tgiḍ tilisa i tarda, tessneḍ anida ad teğğeḍ ṣnan.

γas rran-ak tabarda, uli-k seg wid-ak yedṣan.

Tettεumuḍ di kra n temda, ulac yakk deg-s aman.

γuṛ-s teddem-ik tmedda, tewwi-k tesεeddayeḍ ussan.

Yal ass ma ifut iεedda, akken i k-id-yettaf win d-yusan.



Tlemdeḍ tesseṛwayeḍ laẓ , yal aseggas tettalseḍ.

I tyita iḥeffu uεekkaz, s ufus-ik i s-tt-id-neğğreḍ.

Lemmer d uzzal ad yerreẓ, uqeṛṛu-k yes-s tekkateḍ.

Iqjan qqaṛen-ak erreẓ, yal iḍ deg-sen tcebbleḍ.

Imi-k deg iḍ iteffeẓ, tafat mi d-tuli ad tefreḍ.


S yiwen udaṛ m' ara tbeddeḍ, tettsennid tεekkazt fell-ak.

Tqeṛḥeḍ izṛa tettdeggireḍ, tdelluḍ i waṭan lehlak.

Tγilleḍ ma teqleḍ-d ur teddireḍ, am akken tufiḍ ayla-k.

D tidet γuṛ-k tzewreḍ, d temlel ad terreḍ tebrek.

Ay amcum ziγ tettγadeḍ, d ammus ad tawiḍ yid-k.



A win yessuguten allus, yerra-k ucuffu am teylut.

γer tmusni aṭas n drus, i γef d-ak-lldin tawwurt.

Tagrest ma tbegs-ed agus, tessekfaleḍ-d s umekti lmut.

Tekkateḍ i usirem-ik afus, teččureḍ tirga-k d tafsut.

Ihi γas nebbh-ed lmus, ẓẓweṛ-k s iman-ik zzlut!


ẓriγ anida terriḍ adaṛ, anida ur tukileḍ γef ul-ik.

Akken ira yiwen yehdeṛ, duṛu ur teffeγ taxriṭ-ik.

Teddreγled ur telsiḍ nwadaṛ, maca da walant wallen-ik.

Deg annecta yiwen ur k-iγeddeṛ, ulac anwa i terfed tidi-k.

D tawaγit llah wekbeṛ, zzweṛ ssendi ifassen-ik!


Tezgiḍ deg udaḍ trefdeḍ, tesḥedreḍ medden walan.

Walan-k s yes-s tcehdeḍ, ḥala netta i yellan.

Amek almi i t-ttagadeḍ, γas akken ur yesεi imawlan?

I yemceyyeε-is-nni tdefreḍ, teẓriḍ iḥeqqa anwa i t-ilan?

Ma yehway-ak ad tesleḍ, wigi mačči d icilan.


Ssel-iy-id ayen akk tεettbeḍ, ur ttagad ur k-yettṛuḥ.

Atan tura i d-tluleḍ, anef a k-zzuzneγ di dduḥ.

Akken ibγu tiliḍ meqqreḍ, argu iman-ik d amecṭuḥ.

Yebbaḥ tiṭṭuḥ ad tizwiγeḍ, xic a mmi mummuc ifuḥ.

Xerṣum yiwen wass ma tesneḍ, tamusni fell-ak ur tettcuḥ.

Xic a mmi. Mummuc ifuḥ.


M' ar ad yeγḍel isiḍ yesγi, neγ iγyal m' ara smeṛmiγen.

D ccwal di yal amḍiq ma yemγi, neγ d aman zeddigen i iluγen.

*

Yečča-yi weqjun-nneγ, ẓriγ a medden ad tedṣem.

S teqṛeḥ n wegzar i walaγ, ma d nnεac yuker-iyi asusem.

*

Ul yebges agus s allaγ, yekkes-as lγem deg tegrest.

Seg imiren iḍes ur twalaγ, i yeffer udem-is γef tebγest.

*

Tidet tettreqṛiq am yetri, neγ am isufa m’ ara ṛeqqen.

S tmedyazt tasa n tẓuri, s iḥulfan-is iṛqaqen.

*

A win yettruẓun lemri, tettnadiḍ iman-ik deg-s.

Tezliḍ di lεid ikerri, ul-ik s imenγi i d-yebges.

*

Ssaked deg-k a win ur neẓri, qqen asefru-w d asegres.

ṭṭef tunṭict n tayri, ssendi iciwi-k γuṛ-s!

*

Ssenteḍ tikta-w i tmuγli-k, ferreẓ isennan deg tmurt.

Tafat lldi-yas allen-ik, ssfeḍ tamuγli-k taqbuṛt!

*

Ay Azwaw ḥḥrez udem-ik, tidet teččuṛ-ak-d tawwurt.

Ssemneε yes-s iman-ik, fsi γef uqeṛṛu-k takurt!

*

Turgaḍ ayen i deg ur telliḍ, telliḍ deg ayen ur turgaḍ.

S wallen nniḍen tettwaliḍ, tiṭ-ik deg-k tettagad.

Yenkeẓ yezṛi-k ur teẓriḍ, tamuγli-k ur tessegmaḍ.

Tγilleḍ tekkreḍ kečč teγliḍ, tiγṛit ul-is d asemmaḍ.


Argu, ssfillet, ssirem, ccḍeḥ-as i uwezγi γef tmiṭ!

Akud d ayen ur d-nnγeṛṛem, γas kečč γer γuṛ-k teğğiḍ-t.

Taẓellt tenta ur d-tqeṛṛem, atta tidet tugi tiṭ:

Teqṛeḥ deg iḥulfan-is tedrem, tγum iman-is s tceṭṭiṭ.



Ay Azwaw yeddren akka, i tlelli acu i s-d-ssukseḍ?

Twahhaḍ allen-ik γer mekka, deg weεrur i ğeṛğeṛ tmekkneḍ.

Ay Azwaw aqbuṛ yerka, akid seg iḍes tekkreḍ!

Ssufeγ uccen si tferka, ma d tidet ur tettagadeḍ!



Anef-as i waḍu ad isuḍ, ur s-teddu di lebγi!

Ay Azwaw lemmer tceffuḍ, yewwi kra yellan yemγi.

Yessefk tura ad testufuḍ, seg ul-ik ad temḥuḍ,

ur k-t-yessendaw am yiγi.

In-as deg-i ur tetthuzzuḍ, kker ay aḍu ad telḥuḍ,

ur stufaγ i imenγi!

**

Dayen ur ttnaγ γef waḍu, ur ttnal deg-s ur reggi!

Teğğam abeḥri-s a ken-yebḍu, dacu d tamacahut-agi?

D wagi i d abrid n reḍḍu, ay Azwaw xxḍu!

Idim aṭas i yengi.

In-as ssali asuḍu, neεya deg luḍu,

aql-aγ nuki-d ass-agi!

**

Aḍu seg-k a t-ssufγeḍ, fell-ak ad telhu tegnawt.

S tlelli d tizeṭ ad tḥemmleḍ, ad tzewğeḍ s war taεmamt.

Deg iman-ik ad tafeḍ, seg ul ad tedseḍ,

ul i deg ur d-tegri teεdawt.

S tezwawt ad tesmuzγeḍ, tutlayt-ik ad tḥemmleḍ,

s yes-s i k-d-wwiγ tafat.

**



Tafat yes-s i k-tt-id-wwiγ, yak deg-s aḍu ur d-yettεeddi.

Lemmer ur tt-ssineγ ass-a ur tt-ufiγ, wissen tiṭ-iw ma ad teldi.

Taqellaεt ur tt-ttwaliγ, ad ccḍeγ deg-s ad γliγ,

yak ulac anida ur tendi.

Ma tγilleḍ ulac dacu ẓriγ, aḍu-agi i deg ttibbiγ,

deg ifassen-ik γuṛ-s ssendi!

**

Ssendiy-as ifassen-ik, cennu imeslayen-agi s tmuzigt-nni n tezlitt:

„ Ay asγerṣif, ay asγersif, uğweγ-d amud uγilif”

n Lwennas, kečč qqaṛ-as:

“ Ay agemmaḍ, ay agemmaḍ, tiṭ-iw γuṛ-k ur tessegmaḍ”.

21/11/2007

Belqasem Iḥiǧaten



Ajṛad

Yers-ed wejṛad γer yiger
I d-yewwi d nnger
Yeggul ur yeğği aεeqqa.

Am lemwaji i d-yefferfer
Igenni yeffer
Yugar ṭṭrad n Fransa.

Tamurt yenγa wesberber
Xas tarwiḥt tedder
Yiwwas kan a d-tini kra.



Nadiyya


Tayri rriγ-as isem
Ssebba-s d kem
Ddiγ abrid s lqella.

Tekkseḍ sser γef wudem
N tlawin iḍen
D ssix n lεin di tala.

Iẓran n wul ḥerqen
Deg yiṭij n ṣṣmayem
Ur teswi tayri n tmara.


U-Xeldun.

Axxam yeččur d isγaren
Ulac i s a nehreγ abhim

Di tmurt deg i nfan yergazen
Rrbeḥ yas-ed neγ yeqqim.

Wid yeṭṭfen ikwersiwen
Lhan t-tikkwerḍa n wedrim.

Wid ur nebγi i d-ineṭqen
Tawwurt n lḥebs a tt-llin.

Anda ḥekmen waεraben
Yeẓẓaden irden d walim.

Ibn Xeldun yessen-iten
Ur yeğği kra di tezmamin.

Ayγer
Ayγer macci d Yugurten
Neγ d Masensen
Di tedrimt udem ad d-yeffeγ

Yak ula d nutni nnuγen
Ṛṛum tessen-iten
Widak I d lejdud nneγ

ɛabdelqader yif-iten
Acku netta nsen
A wid ur yezdiγ wallaγ


Tizizwa
Ffγent tzizwa taγrast
ǧǧant taɛessast
D aglaf n yizan tezzin

D acnaf I iregmen tarnast
Uγen talemmast
Iḍebbalen γer tlawin

Udem ur tektal terdast
Yedda di texnanast
Ggulen argaz ur yeqqim



Aslugi
W ur nezmir ad yerr tili
Yeddu yeddari
Deg yifer n sidi-s yufa-t

Ad ihedder yettleγwi
Yettnadi s yeẓri
Ma ibedd uḍaḍ iwala-t

Yeγleb aqjun-aslugi
Weqbel ad as-yini
D gma-s neγ bab-is yeɛna-t

Rabah Bettahar 1

INIG-IK

M’ara teffγeḍ amnar ad ruγ
Ladγa m’ara k-id-ḍefrent wallen
Ssirmeγ yid ek ad dduγ
Ur d-gerriγi yimeṭṭawen
Yid ek kan ay lliγ dehhuγ
Ur bγan wid ay aγ d-ymuqlen

Udem ay ẓerreγ tafrara
Akken kan ad d-ldiγ tiṭ-iw
Yuγal ur d-yneqqer ara
Yessedram deg tezmert-iw
Ad ttuγ ur zmireγ ara
Tettekkiḍ yak deg usirem-iw

Amek ara d-refdeγ iẓri
Ad urareγ akk d tnuddwin
Deg unyir yennura way agi
Rfan wulawen ur ḍsin
Xas nebḍa tedder tayri
Nessiγ i yicenga tismin

Ttmeslayent deg tala
Yal ta anwa itt-yessaḍnen
Ma d nekki ur d-qqareγ ara
Kra din yennura deg wallen
Seg wul-iw ur-tettanfeḍ ara
D tayri-k iyi yesgugmen

Mi teffγeḍ griγ-d qebreγ
Imeṭṭi yugi ad d-yader
Ur ssirmeγ am kečči ad afeγ
Xas ad beddeγ ar yal amnar
Inig-ik ur t-ugadeγ
ẓriγ am wassa ad nemẓer

Seg tewwurt ak-id-ttmuquleγ
Tzegreḍ amzun d tili
S tiṭ-iw ik-id-ḍefreγ
D tamerẓagut tegnitt nni
Qqimeγ-d i yitri at-wanseγ
Timlilit ur ẓriγ melmi

Ur selleγ i win yekkaten
Xas tiyita ayi d-taweḍ
Deg wul-iw urγu yekkren
Ala s tayri-k at-tessenseḍ
Xas ad idireγ s yiγilifen
Ttganiγ kan ad d-tuγaleḍ
Uγal-ik d asirem-iw
Ad d-tafeḍ jjment-k wallen
Yis ek ad yedhu wul-iw
At-id-yerzu waḍu semmḍen
Ass nni ad uγaleγ am zik-iw
Aqbar at-kksen yimeṭṭawen

Rabah Bettahar 2

Aγewwaγ

Tekres twenza
Rgigent tsiwa
Af win id-yennan

Ngugint tgejda
Yru ula d Massinisa
Af win it-yecnan

Aṭas i s yennan yenza
Win yeddren s tirga
Yerra-d asirem i yimeγban

Xas ma yunag assa
Deg wulawen yedder yal ass
Yenna ur yessusem ara
Yexḍa i ubrid n tkerkas
Ar deffir ur yuγal ara
Id-yuγ d abrid n tissas
Ycar-itt am yimezwura
Af tmaziγt ad yali wass

Xas ma gezmen aγ abrid
Asirem-is yezga yemγi
Ad necnu izli n umγid
Am yiwen ad nger tiγri
Acengu n tmaziγt yessikkid
Mi neqḍen seg yigenni itri
Ur nekkat uzzal m’ur yeqqid
Nekkat-it m’ara yfessi

Tekres twenza
Ayen din yenqedwa
Af win yekkaten uzzal

Adrar s wurrif yeγma
Yeggugem yennuγna
Af win yezgan yemmal

Ayen din fell as yecfa
Af tiyita-s yecfa
Tin yuγ ur tt-yuklal

Win yeldin allen yeẓra
Yuγ-d abrid d tisiwan
Win itent ymdlen yesla
I taγect-is Ay aγ d-yecnan
Win yeslan s twaγit a
Yru seg yiẓri-s iknan
Yis es i tbedd tiddukla
Yerra-d asirem yennejlan

Yewta deg neγ ad nerr aḍar
I tiγri-s nerra-d s tirrugza
Yǧuǧǧ aγ akken ad nekker
Nekker-ed deg ubrid-is nedda
Yemla yaγ ayen yellan yeffer
Ysuγ-ed am yizem n tizza
Neffud aγ ymel ugar
Yeǧǧa yaγ-d afud n uzekka
Ata wagu ad d-yettali
Yebda yettcalwaw yiẓri
Kra din yuγal d aberkan

Ur nufi abrid i tikli
Xerṣum awal at-id-ninni
Bedden ula d imetman

Ulawen bdan argigi
Asuγu akk d yimeṭṭi
Af yizem nneγ i γ yeǧǧan

Yesmektayaγ-d s yiḍelli
Yak yezga d ilelli
D tamaziγt it-id-yefkan

Ur nettaf amek ad nettu
Tifidi tuweḍ ar yiγes
Ad nsuγ, ad nmeǧǧed, ad nessefru
I wakken ur nettayes
Deg yunyu yedla yaγ wagu
Af wallen yugi ad yekkes
Terza-d tegrest anebdu
Argaz n tefsut yexnunes
Yuweḍ-ed uγyul d ahuddu
Yegla s tgejdit n yidles
Ata yiḍ nsen ad d-yeddu
Ur ǧǧin Lwennas d amwanes

Kra win id-yuddren tissas
Ur d-yettu ara isem-is
Ssnen-t akk medden d abγas
Abrid n tidett d abrid-is
Ala alluy ad yali wass
Af tmaziγt ay yefka iman-is
Xas akka rẓan-tt deg wammas
Att-id-nerfed d atmaten-is
Anda yeγli anza yuγwas
A γ d-yesmektay s taγect-is
Ad yidir γur neγ yal ass
Ar ma nerna ar yidisan-is

S wurrif ad d-tettazzal
Ar γur neγ ad d-tessawalm
Tnuda-d abrid tessen-it

Fell aγ yeγli-d yiḍ deg uzal
Yerna yurez aγ uckal
Amek ad nemmager tameddit

Win akken yekkaten uzzal
Yak d amzil n wawal
Temmeγ-ed tmedda teccelqef-it

Yuweḍ ansi ur d-yettuγal
Ad yeqqim d ameγlal
Xas ad tnedbeḍ a taqbaylit

Gezmen-t akken d aγeddu
A wid yceffun ad d-nemmekti
Tara nneγ yessenquqel-itt waḍu
Atta tallast ad d-tγelli
Xas γezzif yiḍ ad yekfu
Iṭij nneγ ad d-yeflali
Ayen yeḍran as necfu
Yal ass at-id-nettmekti
Aγewwaγ yegzem-it ucengu
Acengu mačči n wass agi
Yiwen wass a γ yebru wagu
Yiwen wass ad nernu tikli

Win yeslan iẓri-s yru
Ur yettaf d acu ad d-yinni
Ulac-it a γ d-yecnu
A γ ymel abrid i tikli
Ulac-it a γ yessedhu
A γ d-yesmekti s yiḍelli
Yeqqim aγ-d ad nessefru
Isem-is azal-is yuli
Ad yezg at-yezzuzun waḍu
Ad yecbu asenǧaq deg yigenni
Deg ubrid-is ara neddu
Azekka a γ d-yban sani

Farida n At Harun 1

Ur telli tin i kem-yecban
Xas yal ta d acu i tella
A yemma tina i kem-yerban
Tettzuxxu s wacu i d-tesaa
Tecbiḍ aqnaḍri n wexxam
I yessdukklen tigejda

Nekkwa-w mi nudaγ fell-as
D gem i tt-id skeffleγ
Ma taaraq-iyi lğeṛṛa-s
Yis-em i tt-id-smektayeγ
Mi ruḥeγ ad ḥudeγ lsas
D tama-w i kem-id-ttafeγ

Yezga wul-im d amencuf
Ur tefri d acu yebγa
Yeḍmaa ad yezdeγ di tmurt
Yugad ad yebru i tarwa
Ma nniγ-am akukru arnu-t
Ad i yi-d-tiniḍ mačči akka

Ass-a mi tneṣfeḍ abrid
Aṭṭan yezdeγ ṣura-am
Temẓi-m tefsa di tramit
Temwγar terza-d γer γur-em
Mennaγ-am lehna n tmeddit
Tina akken ur iserdam ṭlam

Farida n At Harun ( Lğamaa )
Yennayer 2956

Farida n At Harun ( Lğamaa ) 2

Tamurt-iw a tin ğğiγ
Ass-mmi yenṣef unebdu
Deg weğğiben i kem-ttwaliγ
Mi ik-m-id-yettali wagu
Γur-neγ acḥal i teswiḍ
Amner tajmilt s usefru

A tamurt deg bedden isumer
Gan–am isem i muhaben
Ay iflissen n lebḥer
Id-teğğam deg yergazen
Assmi i yendeh ğeṛğer
Acḥal deg-wen i yemmuten

Deg-wen ddeqs ur neγri
Wiyaḍ ur ttwaklxen
Wissen anda akka ar a d-negwri
Di tecḍaft n yerẓaẓen
Tidett regmen-tt s tsusmi
Di lbaṭel i susuyen

Awi yuγalen d afalku
Ad akwen iẓer yiwen yiwen
A-t yelqweḍ ubeḥri n uzizwu
Mi yreq yiṭij n ṣmayem
Γer tagara ad yerzu
Γer uaasas n ğlahem

Farida n At Harun ( Lğamaa )
Yennayer 2956